PEATLESS-project: Naar een veenarme toekomst in de tuinbouw
Het Europese PEATLESS-project is op 1 mei 2025 gestart met als doel het verminderen van de afhankelijkheid van veen in de tuinbouwsector. Dit project richt zich op drie belangrijke teeltsectoren: champignonteelt, zaailingproductie en sierteelt.
Belang van veengebieden
Veengebieden spelen een cruciale rol in de opslag van koolstof, het behoud van biodiversiteit en het leveren van ecosysteemdiensten. Echter, jaarlijks wordt er in Europa zo’n 29 miljoen m³ veen gewonnen voor niet-energetische toepassingen. Het is dan ook essentieel om duurzame alternatieven te vinden.
Doelstellingen van het PEATLESS-project
Het doel van PEATLESS is om de afhankelijkheid van veen te verminderen door het promoten van duurzame, lokaal geproduceerde groeimedia zoals compost en Sphagnum-mos. Het project richt zich op het wegnemen van technische, economische en sociaal-culturele barrières.
Ontwikkeling van nieuwe substraten
Het project ontwikkelt nieuwe veenarme substraatmengsels in samenwerking met stakeholders uit de tuinbouw. Deze mengsels worden getest in vier referentieregio’s:
- La Rioja (Spanje)
- Pistoia (Italië)
- Vlaanderen (België)
- Seeland-regio in Bern (Zwitserland)
Technische proeven en praktijktesten
In de eerste fase vinden technische proeven plaats in onderzoekscentra. Hierna volgen praktijktesten op commerciële teeltbedrijven. Een digitaal monitoringsysteem wordt ontwikkeld om de prestaties van de nieuwe substraten te evalueren.
Sociale innovatie
Naast technische innovaties zet PEATLESS in op sociale innovatie. Via educatieve activiteiten, demonstratiebezoeken en workshops worden telers opgeleid in het gebruik van veenarme teeltsubstraten.
Economisch draagvlak
Er worden nieuwe bedrijfs- en organisatiemodellen ontwikkeld om de toepassing van alternatieve substraten mogelijk te maken. Workshops met beleidsmakers en projectpartners worden georganiseerd om concrete beleidsmaatregelen te formuleren.
Agentschap Landbouw en Zeevisserij
Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij is geassocieerde partner in het PEATLESS-project en zal een belangrijke insteek vanuit het beleid geven om de transitie naar duurzame groeimedia te ondersteunen.
Verwachte impact tegen 2050
Het project mikt op een aanzienlijke bijdrage aan een duurzamere tuinbouw tegen 2050. De verwachte impact omvat:
- Besparing van 2,5 miljoen m³ veen
- Vermijding van 900.000 ton CO₂-uitstoot
- Ondersteuning van meer dan 5.000 tuinbouwbedrijven in 40 Europese regio’s
- Formulering van meer dan 30 beleidsaanbevelingen
